Oprogramowanie typu open source to rodzaj oprogramowania, który można używać, modyfikować i rozpowszechniać za darmo. Najczęściej jest tworzone przez społeczność programistów, którzy wspólnie pracują i dzielą się swoim doświadczeniem. Oprogramowanie tego typu różni się od własnościowego, które należy do określonej firmy i podlega ograniczeniom w zakresie użytkowania i dystrybucji. Główną zaletą open source jest to, że można je dostosowywać do własnych potrzeb. Deweloperzy mogą uzyskać dostęp do kodu źródłowego oprogramowania. Mogą go modyfikować w celu dodania nowych funkcji lub naprawiać błędy, a następnie udostępniać swoje zmiany społeczności.
Takie przedsięwzięcia tworzą społeczności, ponieważ zachęcają do wspólnych działań. Oprogramowanie jest ogólnodostępne, dlatego też każdy może przyczynić się do jego rozwoju. W związku z tym często grupy pracujące nad jakimś projektem potrafią być większe niż te, które tworzą własnościowe oprogramowanie. W ramach przykładu do popularnego oprogramowania typu open source możemy zaliczyć system operacyjny Linux, serwer WWW Apache i bazę danych MySQL. Są one używane przez miliony ludzi na całym świecie i pomogły napędzać rozwój tego typu oprogramowania.
Sprawdź, czego nauczysz się dzięki kursowi Grafany!
Udostępniamy darmowo ponad godzinny materiał z kursu. Przekonaj się, że jest idealny dla Ciebie!
Chcesz wziąć udział w kursie? Kliknij w link i obejrzyj co Cię czeka: https://asdevops.pl/demo-grafana/
Znaczenie Linuksa w rozwoju oprogramowania open-source
Linux odegrał znaczącą rolę w rozwoju oprogramowania open source. Jest on darmowym systemem operacyjnym właśnie tego typu. Został stworzony przez Linusa Torvaldsa w 1991 roku. Jest oparty na systemie Unix i został zaprojektowany tak, aby był szybki, stabilny i bezpieczny. Jednym z powodów, dla których Linux był tak ważny dla rozwoju tego oprogramowania, jest to, że jest powszechnie używany i wspierany przez ogromną ilość społeczeństwa. Wykorzystuje go miliony ludzi na całym świecie i stanowi podstawę wielu popularnych stron internetowych i aplikacji.
Dzięki tej otwartości wszyscy mogą uzyskać dostęp do kodu źródłowego i modyfikować go. Przez co dostosowywać do własnych potrzeb bez ponoszenia żadnych kosztów materialnych. Pomógł on również stworzyć kulturę współpracy i dzielenia się swoją twórczością w społeczności programistów i nie tylko. To właśnie dzięki modelowi open source, programiści mogą współpracować, w celu jego ulepszenia i dzielić się swoimi umiejętnościami z innymi. Doprowadziło to do powstania wielu różnych projektów. Linux był ważnym motorem napędowym rozwoju open source. Jego popularność, stabilność i bezpieczeństwo pomogły stworzyć kulturę współpracy i udostępniania. Utorowały drogę wielu innym projektom i technologiom typu open source.
Początki Linuksa i projektu GNU
Aby zrozumieć rolę Linuksa w rozwoju open source, ważne jest poznanie jego pochodzenia. O tym, że został on stworzony przez Linusa Torvaldsa w 1991 roku, już wiesz. Jednak rozwój Linuksa był możliwy tylko dzięki pracy w ramach Projektu GNU. Projekt ten zakładał za cel stworzenie wolnego systemu operacyjnego o otwartym kodzie źródłowym, zapoczątkowanego przez Richarda Stallmana w połowie lat 80. Dzięki temu projektowi powstało wiele podstawowych narzędzi, które są nadal używane w tym systemie. Do takich najbardziej popularnych możemy zaliczyć GNU Compiler Collection (GCC), GNU C Library (glibc) i GNU Debugger (GDB). Współpraca pomiędzy Projektem GNU a społecznością Linuksa umożliwiła opracowanie kompletnego i solidnego systemu operacyjnego, który stał się istotną częścią nowoczesnej informatyki.
Wpływ Linuksa na oprogramowania open source
Linux wywarł znaczący wpływ na ruch oprogramowania open source. Jako system operacyjny o otwartym kodzie źródłowym, umożliwia programistom dostęp do kodu źródłowego i modyfikowanie go zgodnie z ich potrzebami. Doprowadziło to do stworzenia ogromnego ekosystemu, które zostało zbudowane właśnie na nim. Wielu programistów dostrzegło potencjał drzemiący w tym systemie i zaczęło przyczyniać się do jego rozwoju. Doprowadziło to do powstania społeczności, które dzieliły się wiedzą i współpracowały nad jego ulepszeniem. Linux stał się niezbędnym składnikiem wielu różnych produktów, od smartfonów po superkomputery. Jest używany przez niektóre z największych firm technologicznych na świecie, w tym Google, Amazon i Facebook. Jego otwarty charakter otwartości wpłynął również na sposób, w jaki inne firmy podchodzą do tworzenia oprogramowania, a wiele z nich podejmuje się projektów właśnie typu open source. Sukces Linuksa zainspirował również wiele innych projektów open source i nadal jest jego siłą napędową.
Licencja open source
Sposób licencjonowania jest istotnym aspektem rozwoju wolnego oprogramowania. Są to ramy prawne, które zapewniają, że kod źródłowy jest swobodnie dostępny, modyfikowalny i możliwy do dystrybucji. Licencje tego typu dają użytkownikowi prawo do korzystania z niego w dowolnym celu. Można dzięki temu badać jego działanie, swobodnie modyfikować go i udostępniać innym. Najczęściej używaną licencją tego typu jest GNU General Public License (GPL). Licencja ta wymaga, aby każde oprogramowanie, które wykorzystuje lub modyfikuje kod na licencji GPL, było również udostępniane na tej licencji. Pozostałe licencje obejmują licencję Apache, licencję MIT i licencję BSD. Korzystanie z nich pomogło wspierać innowacje i współpracę w zakresie rozwoju oprogramowania, dając programistom korzystanie z pracy innych i dzielenie się własną pracą.
Narzędzia i współpraca
Narzędzia umożliwiające współpracę programistom odegrały kluczową rolę w tworzeniu open source. Programiści Linuksa używali i używają do współpracy szeregu narzędzi i platform. Do takich najbardziej popularnych możemy zaliczyć listy e-mailowe, kanały IRC i repozytoria kodu. Narzędzia te pozwalają programistom z całego świata pracować razem nad tym samym kodem źródłowym. Dzięki temu wnoszą poprawki błędów, nowe funkcje i ulepszenia ogólnej stabilności i wydajności systemu operacyjnego Linux. To wspólne podejście pomogło napędzać innowacje. Dlatego Linux jako system stał się jednym z najczęściej używanych do tworzenia oprogramowania open source.
Natomiast jednym z głównych narzędzi napędzających projekty open source jest sama społeczność. To ich zaangażowanie sprawia, że w ogóle te projekty powstają i bez nich nie byłoby tego co obecnie mamy. Jest to o tyle istotne, ponieważ większość oprogramowania o otwartym kodzie źródłowym jest tworzona przez osoby, które nie otrzymują za to wynagrodzenia materialnego. To ta społeczność pomaga zapewnić jakość kodu poprzez przeprowadzanie recenzji, które pomagają identyfikować i naprawiać problemy. Ponadto społeczność zapewnia wsparcie użytkownikom, którzy napotykają problemy, ułatwiając ludziom uzyskanie pomocy, gdy jej potrzebują. To oparte na współpracy podejście do rozwoju pomogło stworzyć solidny i niezawodny system operacyjny i społeczność, która stale ewoluuje, aby sprostać nowym trendom technologicznym i społecznym.
Zalety używania Linuksa do tworzenia oprogramowania open source
Jedną z głównych zalet oprogramowania open source, w tym i Linuksa, jest elastyczność i możliwość dostosowywania. Kod źródłowy jest ogólnodostępny, dlatego każdy może go dowolnie modyfikować i dostosowywać do swoich często specyficznych potrzeb. Pozwala to na szeroki zakres zastosowań, a także możliwość dostosowania oprogramowania do konkretnych konfiguracji sprzętowych. Ze względu na oparty na współpracy charakter użytkownicy mogą wnosić własne modyfikacje i ulepszenia, przez co jeszcze bardziej rozszerzając jego możliwości. Ta elastyczność i możliwości dostosowywania są istotnym czynnikiem wpływającym na popularność Linuksa i innego oprogramowania typu open source w wielu branżach i zastosowaniach.
Linux jest znany ze swojej solidności, co oznacza, że jest mniej prawdopodobne, iż ulegnie awarii lub będzie miał luki w zabezpieczeniach. Wynika to z faktu, że przechodzi rygorystyczne testy przez wspomnianą społeczność. Pozwala to również szybciej identyfikować i naprawiać błędy, co prowadzi do poprawy stabilności i niezawodności. Ponadto Linux umożliwia łatwe dostosowywanie i konfigurowanie, co czyni go idealnym wyborem do budowania złożonych i niezawodnych aplikacji. Ta stabilność i niezawodność są szczególnie ważne w aplikacjach o znaczeniu krytycznym, w których przestoje mogą mieć poważne konsekwencje.
Inną korzyścią płynącą z oprogramowania typu open source jest to, że można je swobodnie pobierać, używać i modyfikować bez żadnych kosztów. Oznacza to, że każdy może uzyskać dostęp do oprogramowania i wprowadzać w nim zmiany, co może być szczególnie przydatne dla osób i organizacji, które mogą nie mieć środków na zakup prawnie zastrzeżonego oprogramowania. Linux, jako system operacyjny, jest szczególnie dostępny, ponieważ może działać na szerokiej gamie sprzętu, od starszych i mniej wydajnych komputerów po wydajne serwery. To sprawia, że jest to opłacalna opcja dla wielu użytkowników i organizacji. W związku z tą otwartością powstała ogromna liczba forów dyskusyjnych, grup facebookowych czy też discordowych, na których jesteśmy w stanie uzyskać rozwiązania w razie wystąpienia błędów.
Przykłady projektów oprogramowania open source
Poniżej wymieniam kilka najistotniejszych projektów typu open source jakie miały ogromny wpływ na świat technologiczny.
Jądro Linuksa
Jądro Linuksa jest rdzeniem systemu operacyjnego Linux. Odpowiada za zarządzanie zasobami systemu, takimi jak procesor, pamięć i urządzenia wejścia/wyjścia. Zaprojektowano go jako modułowe, co oznacza, że w razie potrzeby można dodawać lub usuwać różne komponenty. Pozwala to na większą elastyczność i dostosowywanie, ponieważ użytkownicy mogą wybrać, które komponenty uwzględniać w ich systemie. Doprowadziło to do powstania wielu różnych dystrybucji Linuksa, z których każda ma swoje unikalne cechy i właściwości.
Serwer Apache
Serwer WWW Apache to popularne oprogramowanie typu open source. Służy do hostowania stron internetowych i innych aplikacji internetowych. Projekt Apache rozpoczął się w 1995 roku i od tego czasu stał się jednym z najczęściej używanych serwerów WWW na świecie. Ma ogromne możliwości konfiguracyjne i można go dostosować do specyficznych potrzeb różnych użytkowników. Jego popularność wynika częściowo ze stabilności, bezpieczeństwa i elastyczności. Ponadto jest darmowy i można go łatwo zainstalować.
Język programowania Python
Python jest popularnym językiem programowania używanym w wielu projektach. Jest znany ze swojej prostoty, a także łatwości użycia, co czyni go doskonałym językiem do nauki dla początkujących. Pythona używa się do tworzenia stron internetowych, obliczeń naukowych, analizy danych i sztucznej inteligencji. Język ten stworzono pod koniec lat 80. przez Guido van Rossuma i od tego czasu stał się jednym z najczęściej używanych języków programowania na świecie. Popularność Pythona w tworzeniu oprogramowania typu open source wynika częściowo z jego elastyczności. Ponadto Python ma dużą i aktywną społeczność, która przyczynia się do projektów i zapewniają wsparcie innym programistom.
System zarządzania treścią WordPress
WordPress to popularny system zarządzania treścią typu open source, który umożliwia użytkownikom tworzenie stron internetowych i blogów. Wydano go w 2003 roku i od tego czasu stał się platformą do tworzenia stron internetowych. WordPress pozwala użytkownikom dostosowywać wygląd i funkcjonalność ich stron internetowych za pomocą motywów i wtyczek, a jego intuicyjny interfejs sprawia, że korzystanie z niego jest łatwe nawet dla początkujących. WordPress oparto na języku programowania PHP. Używa MySQL jako systemu zarządzania bazą danych. Jako oprogramowanie typu open source, WordPress można swobodnie modyfikować i rozpowszechniać, dzięki czemu jest dostępny dla każdego, kto chce z niego korzystać.
Przyszłość Linuksa i oprogramowania open source
W ostatnich latach rozwój oprogramowania szybko ewoluował, a nowe trendy i innowacje stale się pojawiają. Jednym z najważniejszych trendów jest rosnąca popularność technologii konteneryzacji, takich jak Docker i Kubernetes. Technologie te umożliwiają łatwe pakowanie i wdrażanie aplikacji w skalowalny i przenośny sposób. Innym trendem jest rozwój sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego w tworzeniu oprogramowania open source. Wielu wykorzystuje obecnie te technologie do tworzenia inteligentnych aplikacji i usług. Korzystanie z technologii blockchain nabiera również rozpędu w tej społeczności, a wiele projektów bada jej potencjał dla zdecentralizowanych aplikacji i systemów. Wreszcie, w tworzeniu oprogramowania open source coraz większy nacisk kładzie się na wrażenia użytkownika i projektowanie. Deweloperzy zdają sobie sprawę, jak ważne jest tworzenie intuicyjnych i atrakcyjnych wizualnie aplikacji, które są łatwe w nawigacji i obsłudze. Ponieważ społeczność open source wciąż rośnie i ewoluuje, prawdopodobne jest, że w nadchodzących latach będziemy świadkami jeszcze bardziej innowacyjnych i ekscytujących zmian.
Linux ma potencjał, by wywrzeć znaczący wpływ na powstające technologie. W miarę postępu tych technologii oczekuje się, że Linux będzie odgrywał jeszcze większą rolę w ich rozwoju. Coraz częściej wykorzystuje się go przy opracowywaniu urządzeń Edge Computing i Internet of Things (IoT). Technologie te wymagają lekkich i elastycznych systemów operacyjnych, które mogą działać na małych urządzeniach o ograniczonych zasobach. Linux doskonale nadaje się do tego celu, a jego otwartoźródłowy charakter ułatwia programistom dostosowywanie i optymalizację pod kątem ich konkretnych potrzeb. Ponadto Linux staje się coraz ważniejszy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa. Coraz więcej poufnych danych jest przechowywanych i przesyłanych online, potrzeba bezpiecznych i niezawodnych systemów staje się krytyczna. Stabilność, niezawodność i możliwości dostosowywania systemu Linux sprawiają, że jest on idealną platformą do tworzenia bezpiecznych systemów i aplikacji.
Podsumowanie
Wypada zadać sobie pytanie, gdzie bylibyśmy teraz, gdyby nie oprogramowanie open source? Czy technologia byłaby tak ogólnodostępna, czy też korzystaliby z niej tylko i wyłącznie ci, którzy posiadaliby jakieś zasoby materialne, które mogłyby wyłożyć? Na szczęście możemy tylko przypuszczać, co by było.
Chcesz wiedzieć więcej na temat administracji? Przeczytaj nasze artykuły, a także weź udział w kursach!
